Inteligencja praktyczna - practical intelligence

szczególny rodzaj inteligencji człowieka ułatwiający mu rozumienie i przewidywanie różnych zjawisk i procesów, czyli pewne zdolności praktycznego rozwiązywania napotkanych zadań lub problemów życiowych, które wymagają aktywnego osobistego rozpoznawania, definiowania i rozstrzygania. Do szybkiego i skutecznego rozwiązywania tych problemów nie wystarcza wysoka inteligencja abstrakcyjna uformowana pod wpływem procesów nauczania, lecz także umiejętność ,,wyczucia” sytuacji i podjęcie stosownego do niej i mądrego działania. Zdaniem S. Chełpy inteligencję praktyczną tworzą:
 wysoka samoocena, pewność siebie (asertywność), samoakceptacja i stabilność emocjonalna (brak neurotyzmu), czyli radzenie sobie emocjonalne,
 nastawienie na zadania (sprawność i efektywność w ich realizowaniu) i optymistyczny styl wyjaśniania niepowodzeń (tłumaczenie porażki głownie przyczynami zewnętrznymi, które mają charakter przejściowy i z czasem ustąpią), czyli radzenie sobie behawioralne.
W świetle różnych badań psychologicznych rzeczywiście nie zawsze wysoka inteligencja abstrakcyjna ułatwia efektywne rozwiązywanie problemów i osiąganie sukcesu. Wysoki poziom tej inteligencji łączy się raczej z sukcesami szkolnymi, badawczymi, naukowymi. W praktyce zaś o sukcesie decyduje zazwyczaj radzenie sobie emocjonalne i behawioralne, które jest także w określonym stopniu rezultatem posiadania tej inteligencji.
Problem znaczenia inteligencji abstrakcyjnej w zarządzaniu nie jest tak wcale jednoznacznie rozstrzygnięty. Wysoki iloraz tej inteligencji nie musi wcale obniżać sprawności zawodowej menedżera, gorzej jest natomiast jeśli posiada on tylko inteligencję praktyczną.
[J. Penc]